Objawy choroby okluzyjnej pojawiają się stopniowo i początkowo mogą być trudne do zauważenia, ponieważ nie powodują większych dolegliwości. Dzieje się tak dlatego, iż cały układ stomatognatyczny, na który składają się zęby, mięśnie twarzoczaszki oraz stawy, próbuje się przystosować do patologicznych warunków zgryzowych. Jednak po pewnym czasie zaburzenia lub zmiany w jednym elemencie powodują zaburzenia w obrębie całego narządu żucia.  Tworzy się zamknięty krąg przyczyn i skutków – jedna nieprawidłowość prowadzi do następnej,  aż dochodzi do nieodwracalnych zmian w stawach skroniowo-żuchwowych. Na tym etapie stomatolog staje przed koniecznością kompleksowej odbudowy całego układu stomatognatycznego, a nie tylko wyleczenia pojedynczej nieprawidłowości.

Leczenie problemów z okluzją to skomplikowany i długotrwały proces.

Najczęstsze objawy choroby okluzyjnej:

• starcie zębów nieproporcjonalne do wieku pacjenta - w zaawansowanym stadium choroby zęby przednie stają się wyraźnie krótsze, a ich brzegi  nierówne i  bardziej „przezroczyste”,
• niekontrolowane zgrzytanie zębami i podświadome ich zaciskanie w sytuacjach stresowych (bruksizm),
• przeskakiwanie w stawie skroniowo-żuchwowym, któremu  towarzyszą trzeszczenia lub trzaski,
• ból zębów lub mięśni twarzy pojawiający się przy nagryzaniu pokarmów,
• nadwrażliwość zębów na zimne i cieple pokarmy,
• pękanie szkliwa, odpryśnięcia fragmentów zębów,
• bóle zębów niewiadomego pochodzenia (zęby są prawidłowo wyleczone, jednak bez powodu bolą).

Z czasem mogą się pojawić kolejne objawy, które pacjent z reguły przypisuje innym chorobom: poranne migreny, napięcia mięśni karku oraz szyi, szumy w uszach, ból szczęki promieniujący w okolicę ucha. Bywa, iż symptomy te zmuszają pacjentów do szukania pomocy u laryngologa, fizjoterapeuty lub neurologa, tymczasem specjalistą, który mógłby im skutecznie pomóc, jest stomatolog specjalizujący się w leczeniu dysfunkcji narządu żucia.

Leczenie problemów okluzyjnych jest skomplikowanym i wieloetapowym procesem, nierzadko wymagającym interwencji specjalistów z zakresu ortodoncji, protetyki, chirurgii szczękowej lub implantologii. W większości przypadków, aby uzyskać zadowalający efekt, konieczne jest połączenie różnych metod leczenia, a także dokładne rozplanowanie ich w czasie. Ponadto leczenie ma zawsze charakter indywidualny i jest dostosowane do warunków panujących w jamie ustnej pacjenta.

Olbrzymią rolę w leczeniu dysfunkcji narządu żucia odgrywa dokładna diagnostyka. Zanim stomatolog zaproponuje pacjentowi określoną metodę leczenia, musi szczegółowo zbadać cały układ stomatognatyczny i znaleźć czynniki zaburzające prawidłową pracę narządu żucia. Dopiero po przeprowadzeniu badań przedmiotowych oraz badań pomocniczych może postawić ostateczną diagnozę i zaproponować kompleksowy plan leczenia.